تهران قدیم
-
عادت عجیب وزیر اسبق؛ لطفاً به من فحش بدهید!
جعفر شهری در کتاب طهران قدیم نوشته که کربلایی عباسعلی گمرک چی، وزیر گمرکات ناصرالدین شاه مردی خوشرو و خوش مشرب بود و هنگام رسید دادن به مشتریهای گمرک از آنها میخواست یک ناسزا نثارش کنند.
-
در دهمین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری با موضوع «جراید طهران» مطرح شد
«کاغذ اخبار»؛ سوغات دانشجوی فرنگرفته | علت نگهداری دو شماره اولین روزنامه ایران در موزه بریتانیا
دهمین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری با موضوع «جراید طهران در دوره قاجار» با حضور «کوروش نوروزمرادی» نویسنده و تاریخ پژوه، «نصرالله حدادی» تهرانشناس و «مهرشاد کاظمی» تهرانپژوه با بررسی چگونگی پیدایش مطبوعات در تهران و دوره قاجار برگزار شد.
-
در دهمین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری با موضوع جراید طهران مطرح شد
امیرکبیر و ماجراهای راهاندازی روزنامه وقایع اتفاقیه | نام دوم روزنامه وقایع اتفاقیه چه بود؟
امیرکبیر، از پیشروان مسیر توسعه مطبوعات، با هدف اصلاحات بنیادین در ایران، ۱۴ سال بعد از انتشار کاغذ اخبار، نخستین روزنامه فارسیزبان ایرانی، بانی انتشار روزنامه «وقایع اتفاقیه» شد. «مهرشاد کاظمی» تهرانپژوه ماجرای راهاندازی این روزنامه و دیدگاه سفرنامهنویسان اروپایی را در این باره روایت میکند.
-
درباره اولین خطوط حملونقل عمومی در تهران؛ از ایستگاههای واگناسبی تا اولین کالسکه بخار
مستند باورنکردنی حمل چراغ راهنمایی در کولهپشتی ماموران
سابقه تاسیس اداره راهنمایی و رانندگی تهران مربوط به ١٠٢ سال قبل، سال ١٣٠٠ هجری شمسی، است. از آنجا که بیش از یک قرن از آن روز تاریخی میگذرد، تصمیم گرفتیم با نگاهی مستند و تقویمی، اولین اتفاقها و رویدادها، اقدامات و طرحهای جالب این حوزه را گردآوری و به شما معرفی کنیم.
-
نگاهی به خانه شاعر مشروطهخواه در بنبست گوهر | ماجرای فروختن یواشکی کبوترهای سراینده تصنیف «مرغ سحر»!
خانهموزه ملکالشعرا بهار محل زندگی سراینده تصنیف معروف «مرغ سحر» بوده است. خانهای که قدمتش به دوره پهلوی اول میرسد و به سبک بناهای دوران تجدد و نوگرایی ساخته شده است.
-
۴ هزار دختر و پسر جوان در این خانه ازدواج کردند | عموهاشم با ذرهبین دنبال مجردهاست
قهرمانها همیشه قهرمانند، حتی اگر سنی از آنها گذشته باشد، حتی اگر گرد پیری روی چهره مهربانشان نشسته باشد و چین و چروک سالهای دور روی صورتشان دویده باشد. قهرمانها همیشه قهرمانند حتی اگر عدد سن و سالشان توی برگ اول شناسنامه بگوید به قرن نزدیک شدهاند و قامتشان از گذشت روزگار خم شده باشد.
-
فیلم|خانهای در تهران که پناه سیدجمالالدین اسدآبادی بود | چه کسی کلید برق تهران را زد؟
خانه «امینالضرب» که در محدوده منطقه۱۲ تهران و خیابان امیرکبیر واقع شده، بخشهای مختلفی همچون اندرونی، اصطبل، انبار، آشپزخانه و کتابخانه دارد و تاریخچه جالبی را در دل خودش نگه داشته که در ادامه میخوانید.
-
ماجرای کوپن قماش و صف خرید پارچه در تهران | حراج لباسهای دست دوم در بازار بیروتیها
قبل از شکلگیری بازار مولوی و استقرار مغازههای پارچهفروشی در محدوده چهارراه مولوی، بسیاری از پارچهفروشهای تهران در حوالی میدان شاپور سابق و وحدت اسلامی فعلی فعالیت میکردند.
-
اثر دست استاد کاشیتراش بر دیوار تئاترشهر
حوالی سال ١٣٠٩ شمسی، محل کنونی تئاتر شهر، یکی از تفرجگاههای مردم تهران بود و ساختمانی معروف به نام «مهمانخانه بلدیه» یا «کافه شهرداری» در آن قرار داشت.
-
حکایت بلوار معروف تهران که با مشارکت آلمانیها ساخته شد
مهندس سرافراز غزنی یکی از مفاخر هنر معماری ایران در سالهای قبل از پیروزی انقلاب اسلامی بود. او بسیاری از طرح های عمرانی را به سرانجام رساند اما طراحی و ساخت بلوار کشاورز نام او را در تاریخ پایتخت جاودانه کرد.
-
رسم دیرینه نذری دادن در ۵ محله تهران | «آش اسمالون» را در این محله بخورید
در محله اسمالون از قدیم رسم بوده که از اول محرم تا اربعین خرج بدهند. قدیمترها ۳ برادر در اسمالون بانی شام و ناهار تاسوعا و عاشورا بودند؛ ارباب خلیل، مش عزیزالله و حاج غلامحسین.
-
کشتی نجات هزار کیلویی در قلب تهران
نخلگردانی، سینهزنی، زنجیرزنی و... نمادهای آیینی عزاداری برای امام سوم شیعیان هستند.
-
ششمین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری به موضوع بازار تهران و مشاغل از یاد رفته تعلق داشت
زبان مسگری در بازار تهران چه بود؟ | ماجرای غربتیها و تختهکردن کسبوکار زعفرانباجی
سال ۱۲۰۰( ه.ق) که آقامحمدخان قاجار تهران را به پایتختی برگزید، از نظر صنعت و تجارت اهمیت چندانی نداشت و مدتها طول کشید تا از نظر فرهنگی نیز بر شهرهای دیگر برتری پیدا کند. بازار تهران هم از رونق چندانی برخوردار نبود. با این مقدمه، نگاهی به برخی مشاغل فراموششده بازار تهران داریم.
-
ماجرای «هفتلقمه» و «غلام عباس»ها در تکیه ۶۰۰ساله
هنوز هم در تکیه درکه، نوحههای قدیمی مثل «کشتی شکست خورده به طوفان کربلا» شنیده میشود که خادمان اینجا در روزگار گذشته از بزرگترهایشان شنیده بودند. هنوز هم برخی اهالی درکه برای ادای نذر روشنایی، چراغ گردسوزی گوشه تکیه روشن میکنند و به سنتهایی از این دست وفادار ماندهاند.
-
خاطرات معمار والیبال ایران از محرم در تهران قدیم | دسته طیب ۳۰ تا ۴۰ علامت داشت
در خلال موفقیتهای جهانی والیبال بیشک نام یکی از مدیران این رشته ورزشی هرگز فراموش نخواهد شد. محمدرضا یزدانی خرم، رئیس سابق فدراسیون والیبال و یکی از موفقترین مدیران ورزش کشور، که چه در کشتی و چه در والیبال منشأ اثر بوده و در موفقیت این رشتههای ورزشی نقش پر رنگی داشته است.
-
هشتمین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری با حضور کارشناسان با موضوع «محرم در تهران از صفویه تا انقلاب اسلامی» برگزار شد
تعزیه؛ روایت منظوم عاشورا | چگونه موسیقی در خدمت دین حاضر شد؟
محرم درتهران ازصفویه تاانقلاب اسلامی»موضوع هشتمین نشست مرکزتهرانشناسی همشهری بود که طی آن، اسماعیل مجللی، نویسنده کتاب «شبیهنامه» به شکلگیری هنر تعزیه در تهران قدیم پرداخت و اردشیر آلعوض، محقق فرهنگ عامه در باره شیوههای عزاداری از دوره صفویان تا انقلاب اسلامی در پایتخت توضیحاتی ارائه داد.
-
حکایت یک تولد شگفتانگیز | از زورگیری تا توبه و رستگاری حاج شیخ حسین کبیر تهرانی
سینهای ستبر و اندامی ورزشکاری داشت، ورزش زورخانهای را سفت و سخت دنبال میکرد، طوری وسط گود میچرخید که پایش بعد از ربع ساعت از یک موزاییک خارج نمیشد.
-
ماجرای علم طلاکوب که از اصفهان به تهران آمد | سنت ۶۰۰ ساله در تکیه درکه
سنت «علمبندان» از روزگار قدیم در شهرهای مختلف ایران از جمله بیرجند و ماسوله رواج داشته اما به جا آوردن این سنت در پایتخت و تبدیل شدن آن به «مراسم» حکایتی مفصل و خواندنی دارد.
-
قصه نخل خونبس در درخونگاه
درخونگاه یکی از قدیمیترین تکیههای تهران را دارد با نخلی ۳۰۰ساله که جدای از قدمت، داستانی دارد که آن را معروفتر کرده است.
-
اهالی دولاب تکیه چال را قدیمیترین تکیه تهران میدانند | ۷۰۰سال ساکنم زیر پرچم تو
درباره تاریخچه تکایا و حسینیههای قدیمی پایتخت روایتهای بسیاری نقل میشود. عدهای تکیه نیاوران را نخستین تکیه تهران میدانند و عدهای دیگر از تکیه چال دولاب بهعنوان قدیمیترین تکیه تهران نام میبرند.
-
در هیئت امامزاده یحیی برای بزرگان زنگ میزنند| جاذبه دعای نادعلی در هیئت «اصغرکلهشیر»
حدود ١۵٠ سال قبل، هیئتی متشکل از عیاران و پهلوانان در محله امامزاده یحیی (ع) تهران راهاندازی شد که نامش هیئت «اصغر کلهشیر» یا « اصغرشیر» بود که منشاء خدمات و تاثیرات اجتماعی فراوانی در محل بود.
-
قرآن چاپ سنگی در تکیه آقا سیدهاشم | این حسینیه۱۳۰سال قدمت دارد
از حسینیههای قدیمی قلب پایتخت است که با قرآن و کتابهای سنگی و تابلوهای نقاشی منقش به واقعه عاشورا بعد از بیش از ۱۳۰سال همچنان سرپاست تا نماد ارادت پایتختنشینان به ائمه(ع) باشد. عشقی که با شروع عزاداریها و آیینهای سنتیماه محرم به اوج خود میرسد.
-
نخستین تکیه تهران را یک شاهزادهخانم ساخت
نخستین تکیه برای عزاداری اباعبدالله الحسین(ع) را یک شاهزادهخانم، زمانی ساخت که تهران روستایی در شمال شهر ری بود و تازه به سمت شهرشدن پیش میرفت.
-
مرور زندگی بنایی که پیرغلام شمیران شد | حکایت عقد اخوت حاج احمد با شاهحسین
اکنون پس از ۱۰ سال از نبود حاج احمد صالح، حمید بهاری از روزهای شاگردیاش در برابر او برایمان میگوید و عقد اخوتی که میان حاج احمد و پدرش شاه حسین بهاری بسته شده بود.
-
این میدان تهران همیشه بوی محرم میدهد
در زمان پهلوی دوم این میدان به نام «فوزیه» همسر اول شاه که مصری بود نامگذاری شد اما با جدایی شاه سابق و فوزیه این میدان به نام اولین فرزندش، به میدان «شهناز» تغییر نام داد و با پیروزی انقلاب اسلامی به نام میدان امام حسین(ع) مزین شد.
-
دورهمی ۶۰ ساله اهالی شمیران نو
سال ۵۵ پول اندکی دست هیئتیها میآید و تصمیم میگیرند در زمینی که خریده بودند، مسجد بسازند. اینطوری کلنگ ساخت مسجد به زمین زده میشود و مسجد در قالب ۲ اتاق معمولی، که هیچ شباهت ظاهری هم به مسجد نداشته ساخته میشود.
-
دره «ندید» نام این خیابان مهم تهران است | گذر بیشتر تهرانیها به این گذر ترسناک افتاده است
یوسفآباد نامی آشنا برای بسیاری از تهرانیهاست، هم به دلیل محبوبیتی که این منطقه به لحاظ سکونت و امکانات برای همه دارد و هم به دلیل تاریخی که پشت آن نهفته است.
-
«شاهنشاه خورشها» چگونه وارد نذریها شد؟ | ارادتویژه به بادمجان!
خورش قیمه نزد مردمان عهد قاجار ارج و قربی داشته، شاید برای این باشد که این غذا را برای پخت نذری و اطعام عزاداران محرم برمیگزیدند و تا اکنون نیز یکی از نذریهای پرطرفدار در این ماه، همین غذای خوشمزه و تاریخی است.
-
فیلم | وضعیت جمعآوری زباله در تهران قدیم چگونه بود؟
وضعیت رفت و روب و نظافت معابر تهران بسیار متفاوت از گذشته است. هر روز صبح که برای رفتن به محل کار بیرون میزنیم و به اطرافمان نگاه میاندازیم میبینیم که کوچه و خیابانها مثل دسته گل شدهاند و این تمیزی و پاکیزگی را مرهون تلاش و زحمت نیروهای شهرداری به ویژه پاکبانها و کارگران خدمات شهری هستیم.
-
خدمات قابل تحسین نخستین دانشآموخته مهندسی در ایران | هسته اولیه دانشگاه صنعتی پایتخت اینجا شکل گرفت
دانشگاه علم و صنعت ۸۵ سال سابقه فعالیتهای آموزشی و پژوهشی دارد که ۵۲ سال آن در منطقه ۴ گذشته است.پردیس اصلی دانشگاه علم و صنعت ایران در زمینی به مساحت ۴۲۰ هزارمترمربع در شمال شرقی شهر تهران و در منطقه ۴ واقع شده و با ۳ محله اوقاف، نارمک و علم و صنعت همسایه است.