یک تحقیق شاخص دانشگاه هاروارد به نام "بررسی سلامت زنان" (WHS)، که پیشگیری بیماریها در 17000 زن جزو پرسنل پزشکی را تحت بررسی دارد- نشان میدهد که زنانی که تحت فشار زیاد شغلی قرار میگیرند، در مقایسه با همکارانشان که استرس کمتری را تجربه میکنند، 40 درصد بیشتر در معرض خطر بیماری قلبی ( از جمله حمله قلبی و نیاز به جراحی برای رفع انسداد عروق کورونر قلب) قرار میگیرند.
این بررسی همچنین نشان داد زنانی که نگران از دست دادن شغلشان هستند، با احتمال بیشتری دچار فشار خون بالا، بالا رفتن میزان کلسترول خون و چاقی میشوند.
پژوهشگران از تعریفی برای "فشار شغلی" استفاده کردند که الزامات مربوط به شغل و میزان کنترل فرد بر شغلش را با هم ترکیب میکند. الزامات شغلی با مقدار، شتاب و سختی کار ارتباط داده میشود. کنترل به معنای توانایی فرد در گرفتن تصمیمهای مربوط به کار یا خلاق بودن در انجام کار است.
شواهد بیشتر
بررسی دانشگاه هاروارد تنها موردی نیست که رابطه میان استرس شغلی و مشکلات قلبی در زنان را نشان میدهد. یک بررسی بزرگ 15 ساله در دانمارک نشان داد که هر چه فشار کاری زنان بیشتر باشد، خطر بیماری قلبی در زنان 51 ساله و کمتر افزوده میشود. و در یک بررسی بر روی کارکنان یقه سفید (کارکنان اداری) در پکن، ثابت کرد فشار شغلی در زنان (اما نه در مردان) با افزایش خطر ضخیمشدن دیواره شریان کاروتید، که نشان اولیه بیماری قلبی- عروقی است،همراهی دارد.
شیوه اثر استرس بر قلب و عروق
بدن طوری برنامهریزی شده است که در مقابل استرس تهدیدکننده حیات با پاسخ "جنگ یا فرار" واکنش نشان دهد، در این واکنش مغز رها شدن آبشاری از مواد شیمیایی و هورمونها را در بدن باعث میشود که ضربان قلب را تند میکنند،سرعت تنفس را افزایش میدهند، و فشار خون را بالا میبرند، و میزان قند (انرژی) ذخیرهشده در عضلات را افزایش میدهند.
متاسفانه بدن نمیتواند در تشخیص دادن میان خطرهای فوری و مرگبار و موارد کمتر فوری و مداوم استرس، مانند مشکلات مالی، فشار شغلی، و حتی نگرانی در مورد مشکلات احتمالی که هنوز بروز نکردهاند، به درستی عمل کند. هنگامی که پاسخ "جنگ یا فرار" به طور مزمن ادامه پیدا میکند، بدن دچار آسیب میشود.
دقیقا مشخص نیست که چگونه فشار شغلی سلامت قلبی را مختل میکند. استرس شغلی ممکن است التهاب در شریانهای تغذیهکننده قلب (شریانهای کورونر) را تشدید کند، به ایجاد لختههای خون در این شریانها بینجامد که آغازگر حمله قلبی هستند. استرس همچنین ممکن است عمل به عادات سلامتبخش برای قلب مانند ورزش، رژیم غذایی مناسب، سیگار نکشیدن و خواب کافی را سختتر کند.
مشکل است گفت چه میزان از خطر حمله قلبی به خود استرس روانی مربوط میشود و چه میزان از آن به رفتارهای ناشی از آن مانند سیگار کشیدن و ورزش نکردن.
برخی از زنان (به طور ژنتیکی یا در نتیجه تجربههای ابتدای زندگی) به نحوی غیرموثرتر به عوامل استرسزا پاسخ میدهند.
پژوهشهایی که در زمینه عوامل خطر ساز منحصر به زنان در ابتلا به بیماری قلبی ادامه دارد، و ممکن است در آینده به پاسخ این پرسشها برسیم.
چه کار میتوانید بکنید
استرس ناشی از الزامات مفرط شغلی و نداشتن کنترل بر کار، تنها به محیط کار محدود نمیشود. بسیاری از زنان مجبورند چندین وظیفه را به طور همزمان انجام دهند- برای مثال مراقبت از کودکان، والدین سالمند و سایر بستگان و در عین حال انجام کارهای خانه و کار کردن در بیرون خانه- بدون اینکه برای انجام همه این کارها منابعی در اختیار داشته باشند.
موقعیتهایی مانند این ممکن است غیرقابلاجتناب باشند، و در یک بازار کاری پررقابت ممکن است احساس کنید نمیتوانید کاری انجام دهید که زندگی کاریتان کمتر استرسزا شود. با این وجود میتوانید با انجام اقداماتی سعی کنید استرس کاری خود را کاهش دهید:
- با دوستان، بستگان و همکاران روابط دوجانبه و حمایتکننده برقرار کندی.
- به طور منظم ورزش کنید. ورزش هم برای قلب شما خوب است، هم اضطراب و افسردگی شما را کاهش میدهد و هم خواب شما را بهبود میبخشد.
- عوامل مزاحم (مانند ایمیلهای مربوط به کار) را در زندگی خارج از محیط کاریتان محدود کنید.
- شیوههای آرامشبخشی را امتحان کنید، مانند مراقبه، تنفس عمیق، آرام کردن پیشروند عضلانی، یا تخیل بصری یا دیداری (از محلهای آرامبخش و زیبا).
- اگر احساس فرسودگی و ناتوانی در مقابل استرس کاری میکنید، از یک مشاور بهداشت روانی کمک بخواهید.
Harvard Women's Health Watch