به گزارش خبر گزاری قرآنی ایران (ایکنا)، توسعه و گسترش فعالیت‌های قرآنی در عرصه‌های مختلف و نیاز بیش از پیش جامعه به چنین فعالیت‌هایی در سال‌های گذشته به ویژه در حوزه آموزشی و پژوهشی، باعث شد تا دستگاه‌ها و نهادهای مختلف با تشکیل و راه‌اندازی بخش‌ها و مراکزی برای حضور در عرصه قرآنی و ایفای نقش مؤثر در این عرصه اقداماتی انجام دهند.
هر چند تشکیل مراکز قرآنی در قالب‌های مختلف انتقاداتی نسبت به موازی‌کاری این مراکز و غیر تخصصی عمل کردن در حوزه قرآنی را به همراه داشت، اما حضور و استقبال اقشار مختلف مردم باعث شد تا مسئولان به فکر سامان‌دهی حمایت‌های خود از فعالیت‌های قرآنی باشند. تشکیل شورای توسعه فرهنگ قرآنی، ایجاد معاونت قرآن و عترت در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین تشکیل فراکسیون قرآن و عترت در مجلس شورای اسلامی از این جمله اقدامات بود تا ضمن رصد و آسیب‌شناسی فعالیت‌های قرآنی در سراسر کشور، بتوانند حمایت‌های لازم و به موقعی داشته باشند.
پیگیری‌ها و تأکیدات مسئولان و دست‌اندرکاران این حوزه بود که نهایتاً پیشنهاد تخصیص اعتباراتی مشخص در بودجه سالانه به دولت مطرح شد. پیشنهادی که سال 88 از طرف مرکز هماهنگی، توسعه و ترویج فعالیت‌های قرآنی به عنوان متولی فعالیت‌های قرآنی در حوزه اجرایی و فراکسیون قرآن و عترت مجلس به عنوان متولی فعالیت‌های دینی و قرآنی در حوزه تقنین پیگیری می‌شد تا در بودجه سال 89 بتوانند این پیشنهاد را عملیاتی کنند.
در ردیف «ی» بند «2» بودجه 89 مقرر شد «در اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی اجازه داده می‌شود تا نیم‌درصد اعتبارات هزینه‌ای دستگاه‌های اجرایی شامل اعتبارات ملی و استانی برای فعالیت‌های قرآنی در دستگاه‌های ذی‌ربط در قالب مبادله موافقت‌نامه با معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور هزینه شود».
هر چند تخصیص این نیم‌درصد آن‌هم به صورت «مجاز» فعالان قرآنی را قانع نکرد، اما قرارگرفتن این چنین اعتباری در بودجه سالیانه در گام اول می‌توانست امیدی برای بهبود وضعیت در سال‌های آینده باشد.
طی سال‌های 90 و 91 نیز مسئولان عرصه قرآنی کشور تلاش کردند تا با ارائه پیشنهادهای متقن و مناسب‌تری وضعیت اعتبارات قرآنی را بهبود بخشند. تلاش این مسئولان برای افزایش نیم‌درصد و یا الزام کردن دستگاه‌ها برای تخصیص این اعتبار به فعالیت‌های قرآنی سودی نداشت و بار دیگر نیم‌درصد سال 89 تکرار شد.
البته در سال 90 تبصره‌ای به این بند افزوده شد که بر اساس آن 30 درصد از این اعتبار جهت فعالیت‌های قرآنی روستاها و عشایر اختصاص پیدا می‌کرد؛ همچنین تبصره دیگری معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور با هماهنگی سازمان تبلیغات اسلامی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسئول توزیع این اعتبار تعیین شده بود.
در سال 91 نیز تبصره جدیدی ذیل این نیم‌درصد قید شد؛ با قرارگرفتن این تبصره مبلغ یک‌صد و پنجاه میلیارد ریال به موضوع گسترش فرهنگ عفاف و حجاب اختصاص می‌یافت.
محاسبات نشان می‌داد این بر اساس پیشنهاد دولت و مصوبه مجلس، بالغ بر 200 میلیارد تومان به فعالیت‌های قرآنی و موضوع فرهنگ و عفاف اختصای پیدا می‌کرد؛ هر چند این اعتبارات به موقع در اختیار دستگاه‌ها و نهادهای متولی فعالیت‌های قرآنی قرار نمی‌گرفت اما همچنان فعالان قرآنی امید داشتند تا این روند در سال‌های آینده بهبود یابد.
این روزنه‌های امید با تشکیل معاونت قرآن و عترت در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رنگ تازه‌ای گرفت و همگان منتظر مشاهده تحولاتی در این بخش بودند. اما با ارائه لایحه بودجه 92 در روزهای پایانی سال گذشته به مجلس شورای اسلامی این امیدها رنگ باخت.
در لایحه‌ای که دولت به مجلس ارائه کرده بود، نه از نیم‌درصد خبری بود و نه از مبلغی معادل 200 میلیارد تومان؛ کمتر از نیمی از آن نیم‌درصد سال‌های گذشته سهم اعتبارات قرآنی سال 92 در لایحه بودجه در نظر گرفته شد.
بر اساس پیشنهاد دولت به مجلس، در ردیف 21-550000 بودجه سال 92، 750 میلیارد ریال اعتبارات موضوع اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی» ذکر شده است.
در سال‌های گذشته البته برخی کارشناسان معتقد بودند تخصیص اعتبار و قرار دادن ردیف بودجه مشخص برای فعالیت‌های قرآنی مؤثرتر از موضوع «نیم‌درصد» است چرا که پس از مطرح شدن نیم‌درصد، ارقام و آمارهای متعددی بیان می‌شد و به درستی نمی‌شد برنامه‌ریزی دقیقی در این عرصه انجام داد؛ اما با توجه به گستردگی فعالیت‌های قرآنی و اهمیت آن و همچنین تأکیدات رهبر معظم انقلاب مبنی بر توجه بیش از پیش به فعالیت‌های مختلف قرآنی، به نظر می‌رسد کاهش قابل توجه اعتبارات این بخش آسیب‌هایی را به همراه داشته باشد.
البته کاهش اعتبارات مربوط به عرصه قرآن و مصادیق حمایتی از فعالان قرآنی محدود به حذف نیم‌درصد نمی‌شود؛ دولت در لایحه بودجه 92، امکان تحصیل رایگان حافظان کل قرآن در دانشگاه‌هاو مراکز عالی و مؤسسات پژوهشی دولتی و همچنین رایگان شدن هزینه‌های مصرفی و حق انشعاب آب، برق و گاز مساجد و دارالقرآن‌ها را نیز حذف کرده است.
به گفته لاله افتخاری، رئیس فراکسیون قرآن، عترت و نماز مجلس شورای اسلامی این فراکسیون از طریق کمیسیون فرهنگی سعی کرده تا پیشنهادهایی همچون سال‌های گذشته به کمیسیون تلفیق بودجه 92 ارائه دهد و امیدوار است این پیشنهادات به تصویب این کمیسیون و پس از آن مجلس شورای اسلامی برسد.
به هر روی هیئت‌رئیسه کمیسیون تلفیق تشکیل جلسه داد و اعضای این کمیسیون از روز گذشته به منظور بررسی لایحه بودجه 92 گرد هم جمع می‌شوند. هر چند این روزها همه توجهات به مسائل اقتصادی و معیشتی مردم جلب شده است و مردم در تلاش هستند مشکلات موجود را برطرف کنند، اما نمی‌توان مسائل دینی و فرهنگ قرآنی که سلامت روح و جان مردم را تضمین می‌کند را فراموش کرد؛ چه اینکه سرگرم‌شدن مسئولان و مردم صرفاً به موضوعات اقتصادی و رها کردن عرصه فرهنگ و عدم توجه شایسته به فرهنگ قرآنی و دینی منجر به بروز مشکلات غیر قابل جبرانی خواهد شد.
امروز که خیل مشتاقان به ویژه نونهالان، نوجوانان و جوانان به فعالیت‌های قرآنی گرایش پیدا کرده‌اند، مهیا نکردن زمینه برای حضور و بقای آنها در چنین عرصه‌ای، ره‌آوردی جز از دست دادن نیروهای انسانی آماده و کارآمد ندارد.
ذکر این نکته در پایان لازم است که برای خلق حماسه در عرصه سیاست و حتی اقتصاد در نظامی که بر اساس قرآن و عترت شکل گرفته، نیاز به نیروهایی دارد که با قرآن انس بگیرند و برای حل مشکلات مختلف کشور راهکارهای عملیاتی قرآنی ارائه دهند.
محمود قره‌داغی
