بر این اساس، ساخت‌وساز بناها، الگو‌های شهرسازی، ایجاد اماکن عمومی و توسعه تأسیسات شهری که در شریان‌های ارتباطی، معماری ساختمان‌های حکومتی، وسایل حمل‌ونقل و فضاهای فرهنگی و هنری و بوستان‌ها نمود می‌یابد بر پایه همین رویکرد شکل گرفته است وراه‌ها و خیابان‌ها با اولویت تردد آسان‌تر و با رعایت ویژگی‌های جغرافیایی محل سکونتشان احداث شدند، سالن‌های نمایش و بوستان‌ها در مجاورت کاخ‌ها و بناهای حکومتی توسعه‌یافته و شاکله شهرسازی پایتخت براساس اولویت منافع و موقعیت املاک و مستغلات آنها قوام پیدا کردند.
این جریان در دوران حاکمیت پهلوی به اوج خود رسید و کار را به جایی رساند که خط‌مشی‌ها و اسناد بالادستی کلانشهری که بنا بود پایتخت مدرن ایران نوین باشد بر پایه بی‌عدالتی شهری، یعنی توزیع ناعادلانه فضاها، خدمات و فرصت‌ها و تنها جهت پاسخ به نیاز‌های دربار، وابستگان و خاندان‌های وابسته نگاشته می‌شد.
تهیه طرح به‌اصطلاح شهستان پهلوی در اراضی 600هکتاری عباس‌آباد بر مبنای ساختمان‌های غول‌آسای دولتی، سفارتخانه‌ها، میدان‌های سان و رژه، خیابان‌های عریض و مراکز تجارت خارجی و تالارهای اپرا در کنار سکونتگاه‌های مجلل وزرا و سفیران، آخرین فضای حیاتی و تنفسگاه شهر را به طبقه نوکیسه غرب زده حاکم واگذار و دست شهروندان را از آن کوتاه می‌کرد.به این ترتیب این قشر بالانشین جامعه بودند که با بهره‌مندی حداکثری و انحصاری از امکانات، تأسیسات و فضاهای مدرن شهری، به دور از مشکلات روزمره پایتخت، شهری دیگر را در دل تهران ساخته و پرداخته بودند که از ترافیک، زاغه‌نشینی، فقر و انواع آلودگی‌ها و کمبود امکانات اثری در آن مشاهده نمی‌شد و در واقع معرف تمام عیار تمدن بزرگ شاهنشاهی بود.
فعالیت‌های عمرانی در این اراضی گرچه با تهیه طرح‌ها و نقشه‌های مختلف وارد فاز اجرایی شد ولی با انقلاب اسلامی مردم ایران، متوقف شد و این بخش از شهر به شهروندان بازگشت و تأمین منافع عمومی مبنای بهره‌برداری از آن قرار گرفت. در سیاست عدالت محور برآمده از انقلاب اسلامی، اراضی عباس‌آباد آنقدر اهمیت یافت که حضرت امام‌خمینی(ره) و مقام معظم رهبری رهنمود‌هایی درخصوص تخصیص این اراضی به فضاهایی با کاربری‌های مذهبی، عمومی، فرهنگی و فضای سبز صادر فرمودند. طرح‌های جامع و تفصیلی اراضی با همین نگاه تهیه و به تصویب شورای‌عالی معماری و شهرسازی رسید و براساس آن مصلای امام خمینی(ره) و فضاهای فرهنگی زیبا و ارزشمندی نظیر باغ موزه‌ها، بوستان‌های کم نظیر مفهومی، کتابخانه ملی و فرهنگستان‌ها احداث شده یا در حال ساخت است. هر چند در طول سال‌های پیش از اجرای طرح، برخی سازمان‌های دولتی بر آن بودند تا سیاست احداث ساختمان‌های اداری را همچنان در اراضی عباس‌آباد دنبال کنند، (اقداماتی که متأسفانه در چند مورد روح و کالبد این طرح را مورد آسیب قرار داده است) ولی در دوران شش ساله اخیر مدیریت شهری با اجرای سریع پروژه‌های مجموعه عباس‌آباد، این اراضی به‌عنوان کانونی جهت ایجاد یک منطقه شهری ویژه با کاربری فرهنگی، تفریحی و عمومی رخ نمود تا زندگی شهری در قلب پایتخت با تعریفی جدید و متفاوت روبه‌رو شود.
پروژه‌های عباس‌آباد فرصت برابر بهره‌مندی از فضاهای فرهنگی و تفریحی را در اختیار عموم شهروندان قرار داده و این پهنه شهری را به بستری جهت ارتقای سطح زندگی و همچنین فرهنگ شهروندی تبدیل می‌کند که در آن به جای ساخت‌وساز ساختمان‌های اداری، فضاهایی پدید آمده که کل شهر و ساکنین از آن بهره‌مند می‌شوند.در واقع با تکمیل طرح‌های یادشده که به‌زودی محقق خواهد شد انشاء‌الله اراضی عباس آباد همچون نگینی فرهنگی در دل ام القرای جهان اسلام آرمان‌ها و ارزش‌های نظام جمهوری اسلامی را جلوه‌گر می‌شود.سال پیش رو به‌عنوان آغازین سال از دهه پیشرفت و عدالت، شکوفایی عادلانه پایتخت را با بهره‌برداری از پروژه‌های شاخص مجموعه عباس‌آباد مژده می‌دهد؛ باشد که شکر‌گزار نعمت عظیم خدمتگزاری مردم باشیم.
* معاون فرهنگی و اجتماعی شرکت نوسازی عباس آباد
