برگزاری این نشست بیانگر یک واقعیت است و آن اینکه آمریکاییها نشان دادند با استفاده از راهحلهای کهنه، بهدنبال تطویل بحران هستند.
این نشست از 2 جهت قابل تامل است: اول اینکه آمریکاییها در طرح خاورمیانه بزرگ که چند سال قبل ارائه دادند محملی را برای باجگرفتن از اعراب گنجاندند.
آنها اعلام کردند یکی از اهداف ما، رواج دمکراسی در کشورهای عربی است و این باعث شد مقداری چالش بین کشورهای عربی و آمریکا شکل بگیرد.
اما پس از مدتی طرفین بر سر اینکه آمریکا همچون گذشته نسبت به دمکراسیسازی در کشورهای عربی بیتفاوت شود و در مقابل کشورهای عربی از سیاست اسرائیل محوری آمریکا حمایت کنند، تبانی کردند.
عربها همچنین به این خواسته تن دادند که از تهدیدهای کاذبی که آمریکاییها در منطقه دنبال میکنند، حمایت کنند. هدف آمریکا از این تبانی دورکردن اعراب از واقعیات منطقه بود. در واقع آمریکاییها از دهه 1970 میلادی و بعد از آخرین جنگهای اعراب و اسرائیل، موضوعات مختلفی را برای اعراب تراشیدند تا مسئله اصلی منطقه یعنی اسرائیل را برای آنها به موضوع دست چندم تبدیل کنند.
درست در شرایطی که رژیم صهیونیستی مرتکب جنایت علیه بشریت شده و باید در محاکم سیاسی و حقوقی محکوم شود، اعراب به وساطت یکی از کشورهای عمده عرب در آمریکا کنفرانس ادیان راه میاندازند و اعراب آن را بهانهای برای نزدیکی با مقامات رژیم صهیونیستی قرار میدهند.
در حال حاضر نیز غرب و آمریکا با وارد کردن اعراب به نشست 1+5، ذهن آنها را از جنایات رژیم صهیونیستی منحرف ساختهاند و مسئله هستهای ایران را بهعنوان موضوع اصلی در منطقه پیش میکشند؛
بنابراین میبینیم که همواره بیشترین همراهی را با راهبردهای انحرافی در منطقه، سران آن دسته از کشورهای عربی داشتهاند که از کمترین مشروعیت سیاسی در داخل کشورشان برخوردار بودهاند.
دوم اینکه کشورهای غربی و آمریکا، ایران را کشوری میدانند که دارای 14 مرز آبی و خاکی است، در محور ترانزیت قرار دارد و تحریم آن به راحتی عراق و دیگر کشورها ممکن نیست، بنابراین سعی میکنند برای تحریم جمهوری اسلامی ایران، یارگیری و به عبارتی تحریم بینالمللی علیه ایران را منطقهای کنند. لذا کشورهای عربی را وارد فضای مذاکرات 1+5 میکنند.
نتیجه نشست اخیر کشورهای عربی با گروه 1+5 را میتوان شکست خورده ارزیابی کرد چرا که اعراب بدون توجه به واقعیت محوری ایران در منطقه وارد فضای مذاکرات 1+5 شدهاند.
جمهوری اسلامی ایران رسما در بیان مقامات سیاسی خود به کشورهای عربی اعلام کرده است هر دستاوردی که در زمینه هستهای دارد متعلق به دنیای اسلام است و حاضر است در قالب کنسرسیوم یا رابطه دو جانبه این دستاورد را به آنها ارائه بدهد.
پس از جنگ تحمیلی، جمهوری اسلامی ایران تنها کشوری است که نسبت به آن زمان قویتر شده است.
در مقابل کشورهای دیگر منطقه دغدغههایشان بیشتر و شاخصهای امنیتشان کمتر شده است. در 8 سال دوره نظامیگری بوش، آمریکا پیشبینی میکرد که ایران مورد هدف این نظامیگری قرار گیرد اما در عمل دیدیم که نه تنها ایران مورد هدف قرار نگرفت بلکه در سالهای آخر، این دولت بوش بود که در قضایای عراق ملتمسانه از ایران کمک میخواست.
در واقع تاکنون هیچ راهبردی در منطقه بدون ایران به نتیجه نرسیده است. به عبارتی، جمهوری اسلامی ایران حلقه مفقوده راهبردهای منطقهای بوده است و برخی کشورهای عربی بدون توجه به این مسئله در نشست گروه 1+5 شرکت کردهاند.
* عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس