احتمالا یادتان هست که حدود یک‌سال پیش سریال «عملیات 125» در شبکه تهران روی آنتن می‌رفت
این مجموعه 13قسمتی به کارگردانی بهروز افخمی شامل به تصویرکشیدن برخی سوانح شبیه‌سازی‌شده‌ای بود که ماموران شجاع آتش‌نشانی، مجبور به مداخله در آن‌ها می‌شدند. مجموعه تلویزیونی مزبور در زمان نمایش با استقبال خوب شهروندان پایتخت‌نشین مواجه شد، اما احتمالا کسی آن روزها تصور نمی‌‌کرد قسمت دوم این سریال به همین زودی و به شکلی مفصل‌تر آماده پخش شود.
در آخرین روزهای تصویربرداری سری دوم سریال«عملیات 125» به گفت‌وگو با داود هاشمی، تهیه‌کننده این مجموعه نشستیم تا او که حسابی درگیر تسویه‌حساب با عوامل دیگر سریال پرطرفدار خود-پنجمین خورشید- بود، مدتی از وقتش را هم به گپ‌وگفت در مورد یکی از اکشن‌ترین مجموعه‌های تاریخ تلویزیون ایران اختصاص بدهد؛ سریالی که فقط حدود 20سکانس منحصر به فرد از حضور بدلکاران حرفهای را در دلش ثبت و ضبط کرده است.
افخمی، روزی 2دقیقه!
صحبت را از انتخاب کارگردان آغاز می‌کنیم. جایی که بهروز افخمی سرشناس جای خودش را به محمدرضا آهنج داد: «در سری اول این مجموعه خدمت آقای افخمی بودیم. کار کردن با چنین کارگردان بزرگی خیلی شیرین و خاطره‌انگیز بود، اما آن‌چه باعث شد برای سری دوم سراغ کارگردان دیگری برویم، کند بودن کار ایشان بود. آقای افخمی به شدت به کیفیت اهمیت می‌دهند و پارامترهای خاص خودشان را در کار گروهی لحاظ می‌کنند.
در همین سری اول اغراق نیست اگر بگویم ایشان روزی یک‌ونیم تا 2دقیقه از سریال را به تصور می‌کشیدند که فرآیندی کاملا سینمایی بود و به هیچ‌وجه با بودجه و زمان‌بندی کار در تلویزیون جور در نمی‌آمد. حتی خاطرم هست یک روز مرحوم سیف‌ا... داد ضمن بازدید از مراحل ساخت سری اول، با شوخی به آقای افخمی طعنه زد که چرا این‌قدر دیر کار می‌کنند.
به هر حال ایشان کارگردان بزرگی هستند و وقعی به هیچ‌کدام از حرص و جوش خوردن‌های ما نمی‌گذاشتند. این شد که تصمیم گرفتیم برای سری دوم در خدمت یک کارگردان دیگر باشیم و از تجربیات آقای افخمی در حوزه نظارت کلی سود ببریم».
هیچ‌کدام از مدعیان گزینه ما نبودند
با داود هاشمی، به بحث چگونگی انتخاب کارگردان جدید می‌رسیم تا سر
درد و دل‌کردن او هم باز شود: «دیدم یک عده از دوستان طی این مدت در مصاحبه‌های گوناگون مدعی شدند با آن‌ها برای کلید‌زدن سری دوم عملیات125 مذاکره شده است، در حالی که این‌طور نبود و اکثر آقایان جزو گزینه‌های ما نبودند».
در این مورد، تهیه‌کننده این سریال چند تا اسم هم به ما می‌گوید و سفارش می‌کند چیزی در موردشان ننویسیم، اما ما اصرار داریم دست‌کم نام گزینه‌های واقعی را بنویسیم: «قبل از این‌که به آقای آهنج برسیم، فقط یک گزینه خیلی جدی دیگر داشتیم که آقای محمدحسین لطیفی بودند. حتی ما از آقای علیرضا افخمی خواستیم که با ایشان صحبت کند، اما متاسفانه آقای لطیفی درگیر یک سریال مناسبتی ماه مبارک بودند و همکاری میسر نشد.
بعد از منتفی‌شدن این گزینه، آقای آهنج به دلیل جوانی و پرانرژی‌بودن‌شان مطرح شدند که با ایشان تماس گرفته شد و توافق به‌دست آمد. در حال‌حاضر هم از کارکردن با این کارگردان خوب راضی هستیم. ایشان بی‌اندازه خونسرد هستند و در شرایطی که من هر روز گمان می‌کنم بالاخره صبرشان تمام می‌شود و به برخی مشکلات اعتراض می‌کنند، کماکان با شکیبابی در حال کارکردن هستند».
ستاره‌ها در ایستگاه آتش‌نشانی
بحث و گفت‌وگو به مبحث جذاب انتخاب بازیگر می‌کشد. به لیست بازیگران نهایی‌شده که نگاه می‌کنیم، به اسم بازیگران سرشناسی مثل احمد نجفی، عبدالرضااکبری، رضا توکلی، مهدی امینی‌خواه، امیرحسین مدرس، شبنم‌قلی‌خانی و اکرم محمدی برمی‌خوریم. راستی ملاک انتخاب بازیگر برای چنین سریال پرحادثه‌ای چه می‌توانست باشد:
«یکی از اولویت‌هایمان این بود که بازیگران منتخب بتوانند از پس برخی سکانس‌های پرخطر بربیایند. درواقع ما همه‌جا امکان استفاده از بدلکاران را نداشتیم و مجبور بودیم بعضی صحنه‌ها را با حضور خود بازیگران بگیریم. بر این اساس سعی کردیم سراغ دوستانی برویم که حتی‌الامکان توانایی فیزیکی قابل‌توجهی داشته باشند و از بلندی یا امثال آن نترسند»،
اما سریال عملیات125 در حالی آماده پخش می‌شود که می‌توانست یک ستاره دیگری را هم در دلش داشته باشد: «دوستان در آتش‌نشانی و شبکه تمایل داشتند سوپراستارهای تلویزیون و سینما در سریال حضور داشته باشند. ما هم همین استراتژی را در پیش گرفتیم و حتی سراغ پرویز پرستویی هم رفتیم، اما ایشان به شدت مشغول بودند و فرصت همکاری نداشتند.
در هر صورت تصورم این است که در مجموعه فعلی هم این مهم لحاظ شده است». ازجمله اسامی فهرست‌شده در لیست بازیگران سری دوم، حمیدرضاپگاه بود. آیا این بازیگر به سریال رسیده است: «می‌خواستیم از ایشان در قسمت هشتم استفاده کنیم، اما تاکنون این امکان فراهم نشده است. با این وجود، همکاری آقای پگاه با مجموعه هنوز کاملا منتفی نیست» و البته یک سورپرایز:
«ازجمله اسامی غایب در فهرست منتشره، آتیلاپسیانی است که از حضور وی در یک اپیزود استفاده کردیم و اتفاق نقش اصلی را هم داشتند». هرچند این به آن معنا نیست که همه کاراکترهای سری اول حذف شده‌اند. اگر با شخصیت‌های آن سریال ارتباط برقرار کرده‌اید، بدانید و آگاه باشید که بازیگرانی مثل آقایان کاوه خداشناس، مجتبی رجبی، ایمان صفا، عبدالرضااکبری و خانم اکرم محمدی در کادر جدید هم حفظ شده‌اند.
خاطره با طعم سانحه!
اگر شما جای ما باشید و پای حرفهای تهیه‌کننده یک سریال اکشن با محوریت انواع حوادث و سوانح بنشینید، از خاطرات عوامل مجموعه نمی‌پرسید؟ خاطرات داود هاشمی هم خطرناک بود! بخوانید: «یک مرتبه آقای گل‌سفید-مدیر فیلمبرداری- همراه با دستیارشان در حال تصویربرداری از یک صحنه حادثه‌ای بودند که متاسفانه هر دو با هم از پشت وانت سقوط کردند.
خود ایشان چون با صورت به زمین خورده بود، حتی 2روز هم بستری شد. در یک مورد دیگر، یکی از بدلکاران که مامور اطفای حریق بود، واقعا آتش گرفت و تا حدودی هم آسیب دید». یک اتفاق عجب‌تر هم در پروژه رخ داده:
«یک‌بار سقف کاذب طراحی کرده بودیم که بدلکار در جریان بود و خودش را آماده سقوط از آن کرده بود، اما قبل از آن‌که تصور مربوطه گرفته شود، یکی دیگر از عوامل فیلم که بی‌خبر بود، اشتباهی از آن بالا، پایین افتاد و کمرش آسیب دید. به هر حال به خاطر بافت‌کار، این‌گونه مسایل اجتناب‌ناپذیر است، اما خدا را شکر تا به حال مساله جدی نداشتیم و عمدتا موارد مالی مطرح بوده است. امیدواریم در روزهای باقی‌مانده فیلمبرداری هم مشکلی پیش نیاید».
روزی که پیمان، ابدی شد...
با این تهیه‌کننده پرکار تلویزیون به قسمت جذاب انتخاب بدلکاران می‌رسیم: «ما قرار بود با مرحوم پیمان ابدی همکاری کنیم و مثل سری اول، در سری دوم هم خدمت ایشان باشیم، اما متاسفانه قسمت نشد. جالب است بدانید روز فوت ایشان، همان روزی بود که قرار داشتیم با ایشان در مورد کار «عملیات 125» صحبت کنیم.
حوالی ظهر به بنده زنگ زدند و گفتند گرفتار هستند که ما هم قرار را به بعد موکول کردیم. مرحوم ابدی در همان تماس از من خواست سر صحنه چپ‌کردن یک اتوبوس بروم. من موفق نشدم این کار را بکنم و آقای آهنج را به همراه دیگر دوستان راهی محل کردم که بعد از اتمام کار و خداحافظی با بچه‌های گروه ما، متاسفانه آن اتفاق رخ داد.».
بعد از ابدی‌شدن پیمان، حالا بدلکاری این سریال اکشن به یک گروه دیگر سپرده شده است. خودتان بخوانید: «پس از آن ماجرا با آقای علیرضا فتحی که رییس انجمن بدلکاران خانه‌سینما هستند صحبت کردیم و خواستیم که با ما همکاری کنند. ایشان فردی مطمئن و فوق‌العاده کارآمدند که الان در گروه ما هستند. ما سعی کردیم در هر اپیزود حداقل 2صحنه حادثه‌ای داشته باشیم که از بین آن‌ها، برخی را با بازیگران واقعی می‌گیریم و حدود 15صحنه را هم در خدمت دوستان بدلکار خواهیم بود».
این‌جا ال90 آتش می‌زنند!
از دور و نزدیک شنیده می‌شود سریال «عملیات 125» در حوزه عملیات واقعی و میدانی به نوعی کم‌نظیر یا حتی بی‌نظیر است.در این مورد چه کسی بهتر از تهیه‌کننده دست و دلباز کار می‌تواند نظر بدهد؟! «واقعا همین‌طور است.
چه آقای آهنج، چه مسئولان شبکه و حتی آقای گل‌سفید- تصویربردار کار- چند مرتبه اذعان کرده‌اند که این مجموعه از حیث حادثه‌ای بودن و وقوع سوانح به شکل طبیعی و میدانی بی‌نظیر است و تا به‌حال چنین کاری صورت نپذیرفته است.
من حتی به آقای کارگردان گفته‌ام که اگر یک اتومبیل آتش گرفت و صحنه در نیامد، اتومبیل دیگری بخواهند تا در اختیارشان قرار بدهم. بعضا از من خواسته می‌شود کار را با جلوه‌های ویژه کامپیوتری پیش ببرم، اما خودم مخالفت می‌کنم».
اگر دل و جرات تماشای آتش گرفتن ماشین‌های مدل بالا را ندارید، توصیه می‌کنیم قید دیدن سریال را بزنید! «در این‌جور سریال‌ها، مردم تا پیکان یا یک ماشین قدیمی دیگر را می‌بینند، منتظر آتش‌گرفتن آن یا وقوع یک سانحه در مورد آن هستند، ما برای آن‌که بیننده را غافل‌گیر کنیم، مجموعه سوانح را برای ماشین‌های مدل‌بالا و بهروز پیش آوردیم. به‌طوری‌که شما در این سریال چپ‌کردن تویوتا یا آتش‌گرفتن بنز و ال90 را خواهید دید»! ظاهرا غافلگیری هم خیلی خرج دارد، این‌طور نیست؟!
رستوران ساختیم، منفجرش کردیم!
آقای هاشمی خاطرات جالب دیگری هم از پروژه دارد: «اصرار من به طبیعی گرفتن صحنه‌ها بعضا باعث می‌شد حتی ما دکور بسازیم و خرابش کنیم! در اپیزود چهارم خواهید دید که یک ماشین‌سواری داخل یک رستوران بین راهی در حوالی سدلتیان منفجر می‌شود. آن رستوران را خودمان ساختیم و خرابش کردیم»! بساز، بفروش شنیده بودیم، اما بساز، خراب‌کن ندیده بودیم که این یکی هم قسمت شد!
«در قسمت‌های پایانی، صحنه انفجار یک طبقه برج را داریم که در حال توافق با صاحبش هستیم. پیشنهاد آن‌ها این است که برای ضبط این صحنه، 18میلیون به وی بپردازیم و آپارتمان را هم مثل روز اول بازسازی کرده و تحویل بدهیم. به هر حال ساختن کار خوب زحمت دارد».
بنویس حداقل یک‌میلیارد تومان
سکانس حرف‌کشیدن ما از تهیه‌کننده سریال «عملیات 125» در مورد مخارج این پروژه، نفس‌گیرترین سکانس سریال مصاحبه بود: «خیلی خرج شده، خودم هم الان دقیق نمی‌دانم. خیلی مواقع ما می‌نشینیم لیست مخارج احتمالی را درمی‌آوریم، اما درنهایت رقم واقعی از آن‌چه ما تصورش را می‌کردیم خیلی بیشتر می‌شود».
باز هم راضی نیست رقم بدهد: «ببینید ما در مورد سکانس استثنایی چپ‌کردن تانکر سوخت، یا ماجرای یکی از آتش‌سوزی‌ها که در آن حدود 2هزار لیتر بنزین استفاده شد، متحمل مخارج عجیبی شدیم که حساب کار را از دست‌مان بیرون می‌آورد....». البته عاقبت راضی می‌شود به ما بیشتر بدهد: «بنویسید برای تولید یک سریال آبرومند، خیلی خرج پروژه شده»! خیلی ممنون!
از 19مهر، چندشنبه شب‌ها؟!
خودتان خیلی سریع مراحل کار را بخوانید: «20 فروردین با آقای آهنج قرار داد بستیم، حدود 40روز کار پیش‌تولیدمان طول کشید. 27اردیبهشت کار را کلید زدیم که آقای قالیباف خودشان هم، حضور داشتند. تصویربرداری هم تا 20مهر طول خواهد کشید».
اما موضوع مهم پخش: «توافق کرده‌ایم شبکه تهران از روز 7مهر به مناسبت روز آتش‌نشان سری اول سریال را به صورت شبانه پخش کند. با اتمام پخش این سری، دور دوم از 12مهر به بعد به صورت هفتگی به نمایش درخواهد آمد.
حدود 13 تا 15قسمت 45دقیقه‌ای خواهیم داشت». بحث در مورد ساعت و روز پخش سریال ادامه دارد: «سری اول جمعه‌شب‌ها ساعت23 پخش می‌شد که ما راضی نبودیم. الان هم داریم رایزنی می‌کنیم که روز پخش را به پنجشنبه‌شب‌ها موکول کنیم تا فرصت بهتری برای تماشا فراهم شود».
بالابر 52متری به همت آتش‌نشانی
مجموعه عوامل سریال با دادن آموزش‌های ایمنی لازم به مردم و به قصد تکریم زحمات بچه‌های آتش‌نشان تن به ساخت این مجموعه داده‌اند، اما آقای هاشمی تاکید دارد تشکر از بعضی‌ها یادمان نرود:
«یک ست کامل از وسایل آتش‌نشانی که حتی شامل یکی از 3بالابر عظیم 52متری موجود در ایران می‌شود ما را در کلیه مراحل ساخت همراهی کرد. بدون تلاش دوستان در آتش‌نشانی که 70درصد کار را پوشش دادند، ساخت سریال غیرممکن بود. حتما از آن‌ها تشکر کنید».
همشهری زندگی
