-
دره گاومیشی تفرجگاه نوروزی تھرانیھا بود
یوسف آباد که امروز در محاصره خودروھا قرار دارد و یکی از شلوغ ترین محله ھای مرکز پایتخت به شمار می رود تا چند دھه قبل مملو از باغ ھای سرسبز بود و بسیاری از مردم برای گردش و تفرج نوروزی به این منطقه می آمدند.
-
ماجرای نخستین مجله رنگی تهران | از نشریه بلدیه تا همشهری
مجله بلدیه با جلد رنگی و در ۱۰۰ صفحه از سال ۱۳۰۰ شمسی منتشر شد که میتوان از آن به عنوان نخستین مجله رنگی تهران نام برد.
-
ترنابازی شبانه تا سحر | بازی متفاوت تهرانیها در شبهای ماه رمضان
اکنون «ترنابازی» برای تهرانیها نامی غریب و یک بازی ناشناخته است. اما چند دهه پیش و روزگاری که قهوهخانههای تهران قدیم رونق داشت، ترنا بازی یکی از محبوبترین بازیهای مردم تهران به شمار میرفت. در ادامه به ویژگیهای این بازی متفاوت که تهرانیها در شبهای ماه رمضان انجام میدادند پرداختهایم.
-
رسم کیسهدوزی زنان تهرانی در ماه رمضان | زنان برای تهیه افطار و سحر جایزه میگرفتند
نقش زنان در برپایی آیین ماه رمضان در تهران قدیم بسیار پررنگ بود. آدابی که مختص به زنان بوده و آنها با شروع ماه مبارک رمضان خود را به انجام آنها موظف میکردند.
-
چرا نام این محله کامرانیه است؟ | رد پای پسر ناصرالدین شاه در کامرانیه
روزگاری نه چندان دور، کامرانیه آبادی کوچکی بود چسبیده به آبادی کهن حصاربوعلی؛ محلهای سرسبز با باغهای انبوه که روزگاری میزبان پسر ناصرالدینشاه و رجال آن روزگار بود. داستان خواندنی نامگذاری این محله و ارتباط آن با پسر ناصرالدینشاه قاجار را در ادامه بخوانید.
-
فیلم | اینجا خانه سوگلی ناصرالدین شاه است
خانه مهربان حوالی گذر میرزامحمود، از خانههای تاریخی و پرماجرای محله عودلاجان است.
-
آوای خوش چهلتاج سفید در سحرهای رمضان
در تهران قدیم چند روز مانده به ماه رمضان، مردم با حال خوش سراغ میزبانی از ماه رمضان میرفتند؛ از شستن و تمیز کردن حمامهای عمومی گرفته تا رفت و روب کوچه و خیابان. تهرانی ها نذهای خاصی داشتند که در ماه رمضان ادا می کردند.
-
مراسم ویژه رمضان در تهران قدیم | اجرای تعزیه به مناسبت شهادت حضرت علی(ع) و تولد امام حسن(ع)
اجرای نمایش تعزیه یکی از برنامههای رایج اهالی تهران قدیم در ماه مبارک رمضان بود که البته به نسبت ماه محرم و صفر عمومیت کمتری داشت و اجرایش مقطعی بود. اما به دلیل ارادت کامران میرزا به امام حسن مجتبی(ع) مراسم نمایش تعزیه در تکیهآقا حصاربوعلی در ماه مبارک رمضان در دوره ناصری اجرا میشد.
-
شیخ جعفر شوشتری و باشکوهترین مجالس ماه رمضان در تهران | ناصرالدینشاه با لباس مبدل به مجلس شیخ میرفت
مجالس ماه رمضان شیخ جعفر شوشتری از باشکوهترین مجالس روضهخوانی و سخنوری در تهران عهد قاجار محسوب میشود. مردی که مجالسش آنقدر شلوغ میشد که میگویند ناصرالدینشاه با لباس مبدل در آن شرکت میکرد.
-
دستکاری ترازوهای بازار | روایتی از راه و روش کاسبی بازاریان در ماه رمضان
مغازهداران و کاسبان بازار تهران در ایام ماه رمضان بیشتر مراقب بودند که حقالناس و حقالله برگردنشان نیفتد و برای اینکه مو لای درزش نرود، راه و روشی را در روزهای پایانی ماه شوال انجام می دادند.
-
فیلم | هدیه خزانهدار فتحعلیشاه به دختر گلش!
حوالی گذر میرزا محمود و در محله عودلاجان، خانه تاریخی و پر ماجرایی قرار دارد.
-
عاشق بدشگون ونکیها و قصه باغچهبیدی
یکی از درخت های معروف پر آوازه تهرانی که در ادبیات و اشعار به ویژه شعرهای عاشقانه که از آن زیاد یاد می شود، درخت بید از نوع مجنون آن است. درخت بیدی که برای ونکی ها چندان خوشیمن نبود قصه جالبی دارد که خواندن خالی از لطف نیست.
-
کسادی بازار نان خراسانی و بربری | رونق کماج طرشتی در رمضان تهران قدیم
گندم قوت لایموت ساکنان تهران قدیم بود و فقط در نانواییها نان سنگک و تافتون پخته میشد. در ماه مبارک رمضان تقاضا و مصرف بیشتر از هر زمان دیگر بود.
-
رمضان در سفرنامههای جهانگردان اروپایی
یکی از مهمترین ماههای عبادت و راز و نیاز با خدا در میان مسلمانان، بهویژه ایرانیان، ماه مبارک رمضان است. ماهی که مسلمان تا ساعت ها دست از خوردن و آشامیدن با میل اراده شان می کشند. این ماجرا مورد توجه جهانگردانی قرارگرفته که در این ایام به ایران سفر می کردند و روایت های جالبی داشتند.
-
ماماشملی؛ سرآشپز سمنوپزون نوروزی | کاسه اول، سهم سادات محله | آشتیکنان همسایهها کنار دیگ سمنو
«ماماشملی» تنها فردی بود که در دوران قاجار از نخستین مراحل آمادهسازی تا طبخ سمنو حضور داشت و ذکر میگفت و بر مراحل پخت نظارت میکرد و سایر افراد با رخصت او پای دیگ میآمدند.
-
افطار و سحر تهرونیهای قدیم چه بود؟ |حکایت توپ افطار قزاقخانه و آبجوجه ضعفا
ماه رمضان در تهران از دیرباز تاکنون با حال و هوای متفاوتی همراه بوده است و نهتنها فضای زندگی شهری، بلکه سبک زندگی مردم تهران را نیز دستخوش تغییر میکرد.
-
رمزگشایی از چنار سر مقبره | چرا به این میدان گلندوئک میگویند؟
اکنون دیگر خبری از روستای زیبای گلندوئک نیست، اما نامش روی یکی از میدانهای بزرگ لواسان نقش بسته. موسفیدان لواسان وقتی از میدان گلندوئک میگذرند، یاد آن روستای باصفا میافتند؛ یاد چنار سر مقبره و البته نام متفاوت روستای گلندوئک که کمتر کسی از دلیل این نامگذاری باخبر است.
-
جشن پیوندها | شباهتهای مراسم نوروز و ماه رمضان از نگاه جهانگردان خارجی
نوروز جشن بهاری همه اقوام ایرانی و آیین پیونددهنده انسان به طبیعت است که با خود، نشاط اجتماعی به همراه میآورد.
-
کشف سابقه بامیه در تهران | قدیمیترین زولبیا فروشی در پایتخت کجا بود؟ | انتظار ۳ شاه برای آمدن رمضان و خوردن بامیه
در تهران قدیم زولبیا و بامیه، این شیرین های خوش طعم، فقط در ماه رمضان و با ظاهری متفاوتتر از آنچه امروزه میبینیم پخته و به فروش میرسید.
-
فیلم | گشت و گذار در عمارت دیدنی ویکتوریا
روایتهای مختلفی درباره این عمارت وجود دارد. مشهورترین آن تعلق داشتن این خانه به صدراعظم قاجار، امیرکبیر است.
-
استقبال از ماه رمضان با موسیقی | غمزده به مهمانی نمیرفتند
ساکنان قدیم تهران با موسیقی به استقبال ماه رمضان میرفتند. آنها خوشذوق بودند و برای استقبال از رمضان و نیز پیشواز افطار و سحر، موسیقی رمضانی داشتند.
-
شیوههای عجیب برای انتخاب وقت افطار در تهران قدیم | از چشم خروس تا کاه زردی
در دوره قاجار که هنوز رادیو و تلویزیون شروع به کار نکرده بود و صدای اذان از مناره و ماذنه مساجد پایتخت پخش نمیشد، شیوههای سنتی برای بیدار کردن مردم در سحرگاه و آگاه شدن از آنها از موعد افطار رایج بود.
-
شب عید و بی پولی تهرانی ها به روایت جهانگردان
تعریف نوروز از زبان سیاحان و جهانگردانی که در عصر ناصری و قاجار یا قبل تر از آن به تهران سفرکردهاند، شنیدنی و خواندنی است. از تمجید و شگفت زدگی درباره نقاره زنی در میدانهای اصلی تا تخمه مرغ رنگی و خرید رخت نو.
-
آیهها زندگیات را چراغانی میکنند | ۳۰ فراز راهگشا از قرآن کریم
یادمان باشد هر وقت دلگیر و تاریک شدیم، قلبمان سخت و نفسهایمان تنگ شد، روشنایی ازلی جایی در همین حوالی است. فقط کافی است گردوغبار فراموشی را از آن پاک کنیم و کتاب خدا را در دست بگیریم.
-
زورخانهگردی؛ رسم پهلوانان تهرانی در ماه مهمانی خدا
زورخانهگردی و گلریزان در ماه مبارک رمضان از قدیمیترین سنتهای تهرانی است که همچنان جان دارد و با حلول ماه رمضان در میان پهلوانان و مردم انجام میشود.
-
قصههای قرآنی کودکانه را بشنوید
قرآن کریم منبعی گرانبها از قصههای پندآموز است؛ داستانهایی شنیدنی از زندگی پیامبران که با اعجاز خود راه درست و غلط را به انسان نشان میدهند. در طرح ملی قرآنی مسطورا که با هدف ترویج گفتمان زندگی با آیههای نورانی اجرا میشود، قصههای قرآنی به زبان ساده و کودکانه اجرا شده است.
-
فیلم | تماشای ستارهها در خانه نخستوزیر
خانهباغ دزاشیب به جا مانده از دوران قبل از انقلاب است که اکنون در میان برجها و ساختمانهای چندین طبقه محاصره شده.
-
پویانمایی آیات و قصص قرآنی در طرح ملی مسطورا
پویانمایی آیات و قصص قرآنی و روایت آنها به زبان کودکانه متناسب با مقتضیات روز کودکان یکی از تولیدات طرح ملی مسطورا به مناسبت ماه مبارک رمضان است که تماشای آن نکتههای آموزشی و تربیتی فراوانی برای کودکان نسل امروز دارد.
-
«شگون نوروزی» طرشتیها با غذاهای مخصوص شب عید | عیددیدنی برای زنان کنی قدغن بود | چه موقع کنیها سر صاحبخانه را لگد میکردند؟
رسم «شگون نوروز» طرشتیها و عیدیهای خاص بچههای محله کن خاطراتی است که همچنان میان اهالی قدیمی این محلهها نقل به نقل میچرخد و روزهای خوش گذشته را تداعی میکند.
-
جای خالی یادمان شاهقاسم فیضبخش در طرشت
کمی بالاتر از بقعه شیخ عبدالله طرشتی، کوچهای در خیابان شهید صالحی طرشت قرار دارد که به نام کوچه "شاه قاسم" پلاک خورده است. شاید کمتر کسی در تهران و طرشت بداند فلسفه نامگذاری کوچه شاه قاسم چیست