شنبه ۱ آبان ۱۳۸۹ - ۱۶:۰۳
۰ نفر

محمد ملاحسینی: آندره وایدا (Andrzej Wajda) در سال ۱۹۲۶ در سوالکی کشور لهستان به دنیا آمد.

آندره وایدا

وی ۱۳ ساله بود که جنگ جهانی دوم آغاز شد. او بیشتر عمرش را به همراه مادرش با این امید گذراند که شاید پدرش از جنگ زنده بازگردد.

نام پدر وایدا در هیچ یک از فهرست‌های رسمی سربازان لهستانی کشته شده در جنگ اعلام نشده بود و حقیقت درباره او سال‌ها بعد آشکار شد:

  • کاپیتان وایدا در زندانی واقع در غرب اتحاد جماهیر شوروی توسط پلیس مخفی شوروی خونسردانه تیرباران شده بود.

این فاجعه در حالی رخ داده بود که آندره و حدود ۲۲ هزار لهستانی دیگر امیدوارانه انتظار بازگشت عزیزانشان را می‌کشیدند.

وایدا هنر طراحی را از پدرش آموخته بود و همین باعث شد که در کراکوف به تحصیل در رشته هنرهای زیبا بپردازد. اما ۳ سال بعد تصمیمش عوض شد و برای ادامه تحصیل به مدرسه فیلم لودز رفت.

وی در دهه ۱۹۵۰ یکی از اعضای اصلی مدرسه فیلم لهستان بود که جمعی از فیلمسازان بسیار مستعد را تشکیل می‌داد که با فیلم‌هایشان اعتباری بین‌المللی را برای سینمای اروپای شرقی به ارمغان آورده بودند.

فیلم‌های وایدا مهم‌ترین رویدادهای تاریخی لهستان در نیمه دوم قرن بیستم را در ساختاری تراژیک که خاص سینمای وایداست، به تصویر کشیده‌اند.

این که وایدا زندگی‌اش را وقف جنبش همبستگی کرده بود، باعث شد که در نخستین انتخابات آزاد لهستان در سال ۱۹۸۹ یکی از کاندیداها باشد.

فیلم‌های او همگی مورد تحسین واقع شده‌اند. در سال ۲۰۰۰ نیز جایزه یک عمر دستاورد سینمایی آکادمی اسکار به او تعلق گرفت. وایدا در عین حال به خاطر فیلم مرد آهنین نخل طلای جشنواره کن ۱۹۸۱ را نیز از آن خود کرده بود. همچنین فیلم دیگرش با نام کاتین در هشتادمین دوره جوایز اسکار، نامزد اسکار بهترین فیلم خارجی شده بود.

سینما

کاتین، شخصی‌ترین فیلم وایدا محسوب می‌شود. او پدرش را در قتل‌عام کاتین از دست داده و در عین حال، شاهد تلاش‌های ناامیدانه و عبث مادرش برای جست و جوی پدرش که در نهایت به کشف سرنوشت تراژیک پدر منجر شد بود، است.

در سال ۱۹۴۰، ۲۲ هزار لهستانی به فرمان یوزف استالین در جنگل کاتین واقع در غرب اتحاد جماهیر شوروی به جوخه اعدام سپرده شدند و از این تراژدی تا بهار ۱۹۴۳ پرده برداشته نشد.

در بهار آن سال، نازی‌ها در حملات خود به خاک شوروی گورهای دسته جمعی لهستانی‌ها را کشف کردند. آنها اخبار این کشف را به منظور منحرف ساختن توجه افکار عمومی از قتل عام‌هایی که خودشان در مورد یهودیان، اسلاوها، کولی‌ها و دیگر مخالفانشان انجام داده بودند.

وایدا در فیلم کاتین سرنوشت ۴ افسر لهستانی و خانواده هایشان را که البته همگی شخصیت‌های داستانی هستند، به تصویر می‌کشد.

از عناصر ثابت سینمای وایدا می‌توان به تصاویر گرافیکی اشاره کرد که حکایت از نمادگرایی وایدا دارد.

برخی از آثار آندره وایدا:

  • یک نسل -۱۹۵۴
  • کانال - ۱۹۵۶
  • خاکسترها و الماس‌ها - ۱۹۵۸
  • دروازه‌های بهشت - ۱۹۶۸
  • عرض موعود - ۱۹۷۴
  • مرد مرمرین -۱۹۷۶
  • مرد آهنین - ۱۹۸۱
  • دانتون - ۱۹۸۳
کد خبر 118980
منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار سینما

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز