اما با شروع مدرسه رفتن ما، ترافیک شدید و شدیدتر میشود... ... تا جایی که همین روزهای قبل از آغاز مدرسهها، معاون ترافیک شهردار تهران اعلام کرد که حجم سفرهای درون شهری همزمان با بازگشایی مدرسهها تا 25 درصد افزایش پیدا میکند.
آنها به عنوان مسئولان شهر، طرحهای خود را میدهند، اما ما حق داریم هم خودمان و هم دیگران به راحتی و به موقع به مدرسهمان برسیم. باید کاری کنیم.
مهندس علیرضا خانی، کارشناس ارشد برنامه ریزی حمل و نقل میگوید: «استفاده گسترده از وسایل حمل و نقل عمومی، تا حد زیادی ترافیک را کاهش میدهد، اما راه دیگری هم هست که در کشورهای پیشرفته خیلی استفاده میشود؛ روشی با عنوان«کارپولینگ» (Carpooling) که در این روش افرادی که هم مدرسهای و یا همکار هستند و یا مدرسهشان در یک مسیر است، از یک ماشین مشترک استفاده میکنند. یعنی یک نفر، ماشین شخصیاش را میآورد و بقیه را میرساند.
عکس: ساتیار امامی
استفاده از سرویس مدرسه هم که در ایران رواج دارد، روش خوبی است. اما در تهران به دلیلهای مختلف والدین فرزندان را به مدرسه میرسانند. برای حل این مسئله هم روش دیگری هست به عنوان «زنجیره سفر»؛ که در آن سفرهای خانوادگی به صورت زنجیرهای انجام میشود.
در این روش برنامهریزی میکنند که همگی افراد خانواده، با یک ماشین بروند. مثلاً اول فرزند را به مدرسه میرسانند، بعد اگر مادر خانهدار است او را به مرکز خرید یا جایی که کار دارد میرسانند و اگر کارمند است به محل کارش و سپس پدر به محل کار میرود و یا برعکس. یعنی هر کس با ماشین خودش از خانه بیرون نمیرود و این کاری است که با یک مدیریت کوچک میتواند به سادگی انجام شود.»
سهم ما
نه، مثل اینکه در بهوجود آمدن این ترافیک چندان هم بیتقصیر نبودهایم. همه آن صبحهایی که برای کمی بیشتر خوابیدن، مسیر کوتاه پیاده رویمان را میخواستیم دو دقیقهای با ماشین پدر یا مادرمان به مدرسه برویم، یکی از عوامل ترافیکزا بودهایم.
یا وقتی بهانه میآوریم که با سرویس، مدرسه نمیرویم و یا وقتی می گوییم اتوبوس سخت است، باید منتظر بمانیم و... شاید هم ما به همراه خانوادههایمان، ترافیک را به شهر آوردهایم.
از شما پرسیدیم:« چهطور به مدرسه میروید؟»
غزاله، 16 ساله: پارسال راهم نزدیک بود، پیاده میرفتم، اما امسال دبیرستانم دور است، پدرم مرا میرساند.
فاطمه، 15 ساله: خودم ترجیح میدهم با اتوبوس بروم.
باربد، 16 ساله: با تاکسی؛ از همه راحتتر و سریعتر است.
هانیه،13 ساله: با ماشین همسایهمان، دخترشان همکلاسی من است.
مینا، 14 ساله: برادرم مرا میرساند اما برگشتن پیاده میآیم.
سمیه، 15 ساله: مادرم مرا میرساند.
چهطور آمد؟
ولی من نمیتوانم تصور کنم این چند دقیقه حضور ما با ماشین شخصیمان در خیابان، این همه ترافیک به وجود بیاورد. رفت و برگشتم به مدرسه یک ربع هم نمیشود. خیلی عجیب است. دلم میخواهد بدانم چهطور ترافیک به وجود میآید؟
مهندس خانی میگوید: «ما در مهندسی ترافیک، بحث تعادل عرضه و تقاضا را داریم که به همه مسائل مربوط میشود؛ از طرح هندسی بزرگراهها گرفته تا خطکشیهای مناسب. یکی از همین موارد عرضه و تقاضا مسئله ساخت معابر و بزرگراههاست. تقاضایی وجود دارد که بیچون و چراست و ما باید نسبت به آن تقاضا، عرضه کنیم.
در کشور ما، عرضه بیشتر است. بزرگراههای متعدد ساخته میشود تا جوابگوی تقاضا باشد اما تحلیل ریاضی نشان میدهد که افزایش عرضه (ساخت معابر) باعث افزایش تقاضا میشود و اجازه میدهد ماشینهای تک سرنشین بیشتری به خیابان بیایند. ما باید به دنبال مدیریت تقاضا باشیم، آن هم از راه درست. افزایش صحیح وسایل حمل و نقل عمومی، راهگشای مشکلات ترافیکی است.»