به ویژه درباره کسانی که مدتی در زمینه‌هایی مثل شعر یا داستان به آموختن و تجربه‌اندوزی پرداخته‌اند، آثاری را پدید آورده‌اند و نهایتا قصد دارند مجموعه تجربه‌های خود را در قالب یک کتاب عرضه کنند.
در مورد این افراد و آثارشان البته باید گفت که معمولا از نظر قابلیت ادبی و ارزش کیفی در سطوح گوناگونی قرار می‌گیرند؛ از کسانی که جز توهم شاعری یا نویسندگی چیزی برای عرضه ندارند تا معدود چهره‌هایی که در آثارشان می‌توان آثار خلاقیت و پیش زمینه بزرگی را مشاهده کرد.
اما ظاهرا قرار است باتوجه به اینکه امکان چندانی برای شناخته شدن چهره‌های مستعد و انعکاس آثار این دسته از افراد در مطبوعات و تریبون‌های دیگر وجود ندارد، خشک‌و تر با هم بسوزند و شاعران و نویسندگان صاحب قریحه هم با چوب گمنامی و... از درگاه ناشران رانده شوند یا اینکه نهایتا مجبور شوند با صرف مبالغ هنگفتی خود اقدام به نشر آثارشان کنند و آخر سر هم اثرشان در هزارتوهای ناشناخته پخش گم شود.
باتوجه به همه آنچه گفته شد و نکته‌های دیگری که باعث اطاله بحث می‌شود، یکی از معدود راه‌هایی که برای شاعران و نویسندگان کمتر شناخته شده باقی می‌ماند، استفاده از تسهیلاتی است که برخی نهادهای فرهنگی برای نشر این دسته از آثار فراهم می‌آورند که در نوع خود امکان پذیرفته و بایسته‌ای است.
اما در این سوی ماجرا نیز همه چیز به همین راحتی پیش نمی‌رود و طرح پیش قراردادها و فیلترهای گوناگون و برخوردار شدن از نظرات افراد متخصص باعث می‌شود که تنها آن دسته از اهل قلم امکان بهره‌بردن از این امکانات را داشته باشند که رویکردشان در چهارچوب سیاست‌های سازمان پشتیبان قرار گیرد و البته روابط لازم را نیز داشته باشند.
به عنوان مثال پیش‌تر از این «گزیده ادبیات معاصر» نیز با همین مختصات از سوی نشر نیستان چاپ شده بود. از همه این قضایا که بگذریم، نکته قابل توجه این است که متاسفانه نهادهای فرهنگی نیز در این گونه پیش قدمی‌ها چندان دقیق و حرفه‌ای عمل نمی‌کنند و برخوردشان با پروژه‌های فرهنگی نیز به گونه‌ای است که برای پروژه‌های عمرانی برنامه می‌ریزند.
برای اینکه دقیق‌تر به متن بحث بپردازیم و مصداقی مشخص برای این پرداخت داشته باشیم، سراغ مجموعه 15جلدی مرکز آفرینش‌های ادبی قلمستان (وابسته به سازمان فرهنگی-تفریحی شهرداری اصفهان) می‌رویم. بهانه یا هدف گردآوری و نشر این مجموعه که به آثار 15نفر از اهالی شعر استان اصفهان اختصاص دارد، ظاهرا بازتاباندن تصویری از بخش کمتر دیده شده‌ای از ادبیات خلاق این روزهای استان بوده اما نکته‌ای که در اولین برخورد به ذهن مخاطب آشنا می‌رسد این است که برخی از مجلات این مجموعه حدودا 3میلیون صفحه‌ای به هیچ عنوان ارتباطی با یکدیگر ندارند.
شاید اولین پاسخ این باشد که قرار بوده زوایای گوناگونی از شعر اصفهان بازنمایانده شود؛ درست، اما آنچه در وهله اول تعریف نشده و آزارنده می‌نماید، تعریف نشدن سقف کیفی آثار است به گونه‌ای که مثلا برخی سروده‌ها در زمره آثار برجسته ادبیات کشور (در نوع خود) قرار می‌گیرند، در حالی که برخی دیگر در همان قدم‌های اول کمیت می‌لنگند. یا مثلا اینکه برخی از شاعران این فهرست قبلا هم آثاری منتشر کرده‌اند و این مجموعه اثر اول آنها نیست.
دست‌اندرکاران این مجموعه می‌دانند و مخاطبان آشنا هم می‌فهمند که مشکل اصلی، تعریف نادرست و کلیشه‌ای پروژه بوده است؛ مثلا اینکه حتما باید تعداد مجموعه‌ها به 15جلد برسد، یا اینکه حتما باید آثار تا فلان موعد به چاپ برسند و... خصوصا اینکه ظاهرا بودجه مربوطه نیز از محل اعتبارات ستاد نکو داشت اصفهان،پایتخت فرهنگی جهان اسلام تامین شده است.
اما با همه این احوالات، نفس انتشار چند مجموعه قابل دفاع در این بین، مبارک می‌نماید؛ اگرچه مجموعه‌های کم‌فروغ یا بی‌فروغ دیگر نیز به هر صورت در این زنجیره قرارگرفته‌اند و در قیاس، ارزش کل کار را می‌کاهند. در بین 15مجموعه منتشر شده،تنها یک مجموعه (جذام/ مجتبی اسدیان) صرفا به شعر سپید اختصاص دارد و سایر مجموعه‌ها به قالبهای کلاسیک و عمدتا قالب غزل اختصاص یافته‌اند که همین موضوع نیز می‌تواند نشانه نادیده گرفتن بخشی از شعر اصفهان باشد؛ چرا که کم نیستند سپید سرایانی که بهتر از برخی سرایندگان مجموعه‌های کلاسیک منتشر شده شاعری می‌کنند اما به دلایل گوناگون آثارشان را عرضه نکرده‌اند یا اینکه آثارشان پذیرفته نشده است.
نکته دیگری که ذکر آن لازم می‌نماید، اصرار مسئولان انتشار آثار بر همگون بودن طرح جلدهای این مجموعه 15تایی است، در حالی که اساسا در مقوله شعر باتوجه به شخصیت شاعر، حال و هوای متفاوت آثار و هزار و یک مولفه دیگر، نمی‌توان به شکلی اقدام کرد که هم نسبت طرح با اثر شاعر مراعات شود و هم کل طرح جلدها شباهت داشته باشند. در بین این 15مجموعه تنها مجموعه «خوش به حال آهوها»(پانته‌آ صفایی) از سر و شکلی متناسب و البته متفاوت برخوردار می‌نماید.
با امید به اینکه بودجه‌های فرهنگی اختصاص یافته به هنرمندان با تصمیم‌گیری و دخالت بیشتر آنها صرف شود و با این آرزو که در فعالیت‌هایی از این دست، «ارائه آمار» آخرین مرتبه اهمیت را به خود اختصاص دهد، به معرفی یک یک مجلدات این مجموعه 15جلدی می‌پردازیم:
زلال زمزمه‌ها
استاد علی شیرانی(صحت) از معدود کسانی است که به رغم باقی ماندن در حال و هوای شعر کلاسیک و شخصا سبک هندی، هم در سخنوری و هم در خیال‌ورزی، بلند می‌پرد.
صحت با زبان و فضای خاص خود همراه یکی از برترین‌های شعر قدمای اصفهان بوده و هست اما حیف که مجموعه «زلال زمزمه‌ها» با حجم 170 صفحه‌ای‌اش تنها گوشه‌ای است از باغستان شعر صحت شاعر گل و نور و آینه و شبنم. شاید مهمترین دلیل این گزیده کاری این باشد که صحت در حال تدوین دیوان کامل خود است. مجموعه او با حدود 80غزل برای علاقه‌مندان سبک هندی خواندنی و دوست داشتنی است. این مجموعه با قیمت 1600 تومان عرضه شده است.
عترت خورشید
55 قطعه سروده کلاسیک محمد قدسی در 135صفحه گرد آمده است. قدسی به عنوان شاعری با دغدغه‌های مذهبی در این مجموعه نیز بیش از هر چیز به «عترت»پرداخته تا بیت‌هایی از ارادتش پیش چشم مخاطب قرار گیرد. او سال‌ها در زمینه بر پایی جلسات شعرخوانی جوانان نیز فعال بوده و به همین دلیل با وجوداینکه از نسل پیشکسوت شعر اصفهان به شمار می‌رود، در شعرش می‌توان از تازگی‌های نوجوانه نیز سراغ یافت. «عترت خورشید» 1500تومان قیمت دارد.
کسی شبیه من
اگر کسی نداند دکتر محسن جاویدان دهه پنجم عمر را هم پشت سرگذاشته و با مجموعه غزل او روبه‌رو شود، باور نمی‌کند که این مجموعه مربوط به یکی از غزلسرایان جوان نباشد. 30غزل متفاوت جاویدان در 66صفحه گردآمده و در هر کدام از این غزل‌ها مخاطب مدام با کنکاش ذهنی- زبانی شاعر درگیر می‌شود؛ کنکاشی که اصلا از سر ماجراجویی نیست و به داشته‌ها و دغدغه‌های شاعر متکی است. کسی شبیه من با قیمت 1000تومان منتشر شده است.
در حوالی اشراق
عباس شاه‌زیدی (خروش) شاعر39ساله در حوالی اشراق بیشتر به غزل می‌پردازد و در مجموعه 135صفحه‌ای نیز بیشتر آثارش به این قالب دوست‌داشتنی اختصاص یافته است. آثار خروش اگرچه بیشتر عاطفی – مفهومی هستند ولی لغزش‌های فنی در آنها کمتر دیده می‌شود. خروش را می‌توان از غزلسرایان نسل میانی اصفهان دانست؛ کسانی که با اتکا بر اصالت‌های کلاسیک غزل، تازه‌جویی را نیز فراموش نمی‌کنند. مجموعه او 1500تومان قیمت دارد.
خوش به حال آهوها
پانته‌آصفایی از شاعران جوان شناخته شده کشور است که اگرچه زاده و پرورده چهار محال و بختیاری است اما از یکی –2سال پیش، از شاعران استان اصفهان به شمار می‌رود. نظر عده قابل توجهی از اهالی شعر بر این است که در این مجموعه 15تایی، «خوش به حال آهوها» از تمایز و تشخص بیشتری برخوردار است؛ نکته‌ای که به هر حال اقبال خواص و عوام به شعر صفایی در سطح کشور نیز آن را تایید می‌کند. 30غزل در مجموعه او که 1000 تومان قیمت و 69صفحه حجم دارد گرد آمده است.
هر آینه آه
4مجموعه از 15مجموعه منتشر شده از سوی مرکز قلمستان اصفهان به شاعران خمینی شهری اختصاص دارد که شاید در بین آنها نام جواد زهتاب آشناتر از دیگران باشد. زهتاب دغدغه‌های نو-کلاسیک خود را در 13قطعه که عمده آنها در قالب غزل سروده شده گردآورده است. مجموعه 66صفحه‌ای زهتاب با قیمت 1000 تومان عرضه شده است.
جذام
تنها مجموعه‌ای که تمامی آن به قالب سپید اختصاص یافته، «جذام» مجتبی اسدیان است. 20قطعه سپید سروده اسدیان در 3دفتر «سینما» ، «جذام» و «اتوبوس» در 58صفحه جای گرفته و فضای شاعرانه‌ای را پیش روی مخاطب می‌گذارد که بیش از آنکه مبتنی بر فضای شعر سپید اصفهان باشد، حاصل سال‌ها اقامت اسدیان در گیلان است. این مجموعه، بدون درج قیمت منتشر شده است.
سکوت تاشده
الهام عمومی یکی دیگر از شاعران جوان خمینی شهری است که با «سکوت تا شده» یکی از 15مجلد این مجموعه را به خود اختصاص داده است. عمومی اگرچه بیشتر در فضای شعر دانشجویی شناخته شده اما از جمله غزلسرایانی است که در زبان و موسیقی غزلش استحکام خاصی پدیدار است. 30قطعه از سروده‌های او در 62 صفحه و با قیمت 850 تومان در «سکوت تا شده» انتشار یافته‌اند.
دستم از این بازتر نبود
«تکاپو» صفتی است که همواره در حضور حسین عبدالوند در جلسات شعر به چشم می‌خورد. این صفت البته در مطالعه و نوشتن او نیز مشهود است و شاید اگر دست او در انتخاب آثارش بازتر بود، می‌شد جنبه‌های بیشتری از تلاش‌های او را دریافت. 30قطعه از آثار کلاسیک عبدالوند در 56صفحه و با قیمت 900تومان در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.
مزامیر
محسن نیکنام را می‌توان تجربه گراترین غزلسرای جوان خمینی شهری نامید. او هیچ وقت به پارامترهای پذیرفته شده و یکسان غزل عادت نکرده و همواره کوشیده است که درهای تازه‌ای به روی غزلش باز کند. 33قطعه از سروده‌های محسن نیکنام در 75صفحه گردآوری و به قیمت 1000تومان عرضه شده است.
به جای توهیچ
35قطعه از سروده‌های علی پورکاظم- شاعر خمینی شهری- در قالبهای غزل، چهارپاره و ترانه در این مجموعه 76صفحه‌ای گردآمده و با قیمت 1000تومان عرضه شده است. تعداد قابل توجهی از آثار این مجموعه به مضامین مذهبی و عاشورایی اختصاص دارد.
ولایت فیلسوف
مهدی نیکبخت (بی‌تو) 97قطعه از آثار عمدتا کوتاه‌اش را در این مجموعه گردآوری کرده که شامل 2مجموعه «ماه و غزال» و «ولایت فیلسوف»است. این مجموعه 1200تومان قیمت دارد و در 121 صفحه مجموع شده است.
سیبی درون آب می‌اندازم
مینا نواب، 60قطعه از سروده‌های خود را در 122 صفحه گردآورده که در قالبهای غزل، رباعی و دوبیتی است. مجموعه او با قیمت 1300 تومان عرضه شده است.
اگر زسیب بپرسی
هاله خوانساری فرد در مجموعه‌اش علاوه بر غزل و چهارپاره، تضمین نیز دارد! 36قطعه سروده او در 88صفحه و به قیمت 1000تومان عرضه شده است.
هزار سال غزل
69سروده مهرناز آزاد در 163صفحه و به قیمت 1500تومان عرضه شده است.
