آن روزها شاعران عادت داشتند شعرهایشان را در صفحههای خطدار سررسید یادداشت کنند و داشتن سررسید تقریباً تبدیل شده بود به یکی از ابزارهای کار شاعری!
امروز اما ثبت و نگهداری شعر، اهمیتش را برای شاعران از دست داده. خیلیها شعرهایشان را روی یک تکه کاغذ مینویسند و خط خطیهای تصحیح را هم روی همان برگه انجام میدهند. بعد از گذشت چند ماه و تلنبار شدن کاغذها معلوم نیست چه بلایی بر سر شعر بیاید.
تجربۀ شخصی من نشان میدهد که داشتن یک دفتر شعر، خوبیهای زیادی میتواند داشته باشد. نه فقط برای نوشتن شعر، که برای ثبت هر حاشیۀ مربوط به آن مثل تصحیح یا بازنویسی. زیر هر شعر تاریخ بزنید تا زمان سرودنش مشخص باشد. این کار به شما اجازه میدهد بعداً اطلاعات بیشتری دربارۀ خود و شعرهایتان به دست بیاورید: در هر ماه چند شعر گفتهاید و چه روزها و ماههایی برایتان پربارتر بوده است. حتی میتوانید روزهای قحط سرودن را به یاد بیاورید و چهبسا با نگاهی به زندگی و حالات خود، موفق به کشف دلیلش هم بشوید.
مهمتر از همۀ اینها میتوانید مسیر پیشرفت شعرهایتان را مشاهده کنید و به ارزیابی کارنامۀ خود بپردازید. به این ترتیب تصویر روشنتری از جایی که در آن ایستادهاید، راه پشت سر و جادۀ پیش رو، پیدا خواهید کرد.
سطرهایی را که شعر نمیشوند یا در تصحیح از شعر حذف شدهاند، در بخشی جداگانه یادداشت کنید. این کار به شما فرصت میدهد در وقتی مناسب دوباره به سراغشان بروید و شعری تازه خلق کنید.
جلوگیری از گمشدن شعرها، تنها دلیلی کوچک برای داشتن یک دفتر شعر است. (هرچند که همین دلیل کوچک، سالها بعدتر هنگام تدوین و انتشار مجموعه شعر بسیار قیمتی به نظر خواهد رسید.) ثبت منظم شعرها، میتواند خاطرتان را آرام کند و به ذهن شما نظم ببخشد. نظم داشتن، اصلی مهم برای موفقیت در هر کاری از جمله شاعری است.
***
واژهواژه
سطرسطر
صفحهصفحه
فصلفصل
گیسوان من سفید میشوند
همچنان که سطرسطر
صفحههای دفترم سیاه میشوند...
(بخشی از شعر «سطرهای سفید» سرودۀ قیصر امینپور)