- پیش از اینکه سراغ پروژهی سینمایی 12 سال بردگی بروید چقدر از سولومون نورتاب شناخت داشتید؟ چون خاطرم هست اولین بار که برای ساخت این فیلم با ما حرف زدید بسیار هیجان زده بودید.
من مدتها بود که درگیر داستان او بودم ولی کاری از پیش نمیبردم و یا اینکه فرصتی برایم بوجود نیامد. ولی همواره دغدغه ساخت فیلمی در باره بردگی را داشتم. برای همین با جان رایدلی مشورت کردم و کم کم کار را پیش بردیم.
نگاه ما نیز به طور کلی متفاوت بود. می دانید که کتاب سولومون اولین بار در سال 1854 در آمریکا به چاپ رسید. بسیاری از سفید پوستان ممکن است کتاب سولومون نورتاب را یک داستان آدمربایی صرف تصور کنند اما به زعم ما اینگونه نبود.در 12 سال بردگی بحث انسانیت مطرح است.کتاب او فقط در باره آدم ربایی نیست در باره ارزش انسانهااست.و همچنین احترامی که نوع بشر در مقاطع تاریخی برای برخی از مردمان قائل نبودهاست.
- دقیقا مثل رویهای که برخی از سریالهای تلویزیونی از 12 سال بردگی برداشتکرده اند.مثل سریالی آمریکایی که در سال 1984 ساخته شد و بیشتر کاری حادثهای و ماجراجویانه از کار درآمده بود.
البته من الان شوکه شدم.چون اصلا موضوع این سریال را نمیدانستم. خب به هرحال این سریال آمریکایی است و طبیعی است که در انگلستان نمایش داده نشده. اما من تمام هدفم این بود که اولا شرایط برای ساخت این اثر ضد بردگی فراهم باشد و دیگر اینکه تمام همت خودمان را در نوشتار فیلم مصروف این مهم کنیم که کرامت انسانی نیز به چشم بیاید.
چرا که هم تلویزیون و هم سینما پیش از این فراوان در باره رنگین پوستان و نظام برده داری تولید داشته است.اما در عمدهی این تولیدات تلویزیونی و سینمایی فقط ماجرایی کوتاه با تعدادی قهرمان نمایش داده شدند. در 12 سال بردگی البته باید مثل یک فیلم بیوگرافیک قواعد را رعایت کرد و مضامین نمایشی را به بدنه کار وارد نمود اما نباید اصل فدای فرع شود.
- پس با این توضیح ساخت فیلمی در باره بردهداری را نوعی وظیفه برای خود می دانستید؟
ببینید قضیه برده داری بخش بزرگی از تاریخ معاصر ماست و به هیچ وجه قابل کتمان نیست. بنابراین من به عنوان یک کارگردان سینما می توانم دیدگاه خودم را بیان کنم.اینکه رنگین پوست هم باشم فرقی نمی کند. من مستندهای زیادی در باره بردهداری دیده بودم و همچنین چندین و چند فیلم سینمایی را. با این همه احساس کردم 12 سال بردگی و داستان سولومون نورتاب یک داستان گفته نشده و بسیار متفاوت است. احساس کردم 12 سال بردگی اگر به زبان سینما برگردد می تواندا حرف برای گفتن داشته باشد.
- متن کتاب 12 سال بردگی بسیار اپیزودیک نوشته شده چقدر به متن وفادار بودید؟
به نظرم این کتاب به لحاظ متن و محتوا همه چیز برای فیلمنامهی سینمایی داشت. فرم اپیزودیک را من در روایت سینمایی در نیمه دوم ماجرا بسیار به کار بستم.با اینهمه شما نمی توانید در یک کار سینمایی که برمبنای اقتباس است همیشه به متن وفادار باشد.حتی ممکن است که این وفاداری به اصالت متن نیز لطمه بزند. البته این نظر من است.ولی تصورم این است که من نوشتهی سولومون نورتاب را حفظ کردم.
- اما بسیاری اعتقاد دارند که فیلمنامهی شما بشدت شعاری از کار درآمده و برای همین،فیلم نیز پر از نماد و دیالوگهای پرطمطراق شعاری است.در این باره چه نظری دارید؟
خب من برای هر نظری احترام قائلم. اما خودم چنین فکر نمی کنم.در واقع ممکن است برخی 12 سال بردگی را با کارهای دیگر مقایسه کنند و چنین نظری بدهند. در این فیلم به حد کفایت از گفتگوها استفاده کردیم و حتی در لوکیشن نیز شدیدا سختگیری داشتیم تا همه چیز خوب و سرجایش باشد. وقتی فیلمی در باره بردهداری می سازید مجبورید خیلی جاها خودتان را با شرایط آن دوران وفق دهید. در 12 سال بردگی من به هیچ وجه قصد خودنمایی نداشتم.
- چطور شد که به گزینه ی مانند چیوتل اجیفور برای ایفای نقش سولومون رسیدید؟ مایکل فاسبیندر به هرحال برای نقش اپس قابل قبول است چون به هرحال شما با او قبلا کار کرده بودید.
چیوتل به عنوان یک بازیگر همیشه قابل احترام بوده است.او در سینما هم بوده ولی بیشتر در تلویزیون دیده شده است و حتی چند باری برای جایزه گلدن گلوب نامزد شده بود.از نظر من چیوتل دقیقا خود سولومون جلوه گری کرد و من از انتخاب او بسیار خوشحالم و از زحماتش تشکر می کنم.در باره مایکل هم می دانید که او بازیگر مورد علاقهی من است. تبحر او در بازیگری عالی است و همیشه بهترین پیشنهاد را میدهد و مانند کارهای قبلی بسیار خوش درخشیده است. من شانس داشتم که این دو در 12 سال بردگی حضور داشتند.